บทเรียนสำเร็จรูป
ดร.
เปรื่อง กุมุท ได้ให้คำนิยามบทเรียนสำเร็จรูปไว้ว่า “บทเรียนสำเร็จรูป หมายถึง
ลำดับประสบการณ์ที่จัดไว้สำหรับผู้เรียนไปสู่ความสามารถ
โดยอาศัยหลักความสัมพันธ์ ของสิ่งเร้ากับการตอบสนอง
ได้พิสูจน์แล้วว่ามีประสิทธิภาพ”
ดร.สุวิทย์ มูลคำ
ได้กล่าวถึงความหมายของการจัดการเรียนรู้ใช้บทเรียนสำเร็จรูปไว้ว่า
“การจัดการเรียนรู้โดยใช้บทเรียนโปรแกรม หรือบทเรียนสำเร็จรูป
เป็นกระบวนการจัดการเรียนรู้ที่มีการสร้างบทเรียนโปรแกรมหรือบทเรียนสำเร็จรูปไว้ล่วงหน้า
ที่จะให้ผู้เรียนเรียนรู้ด้วยตนเอง”
จากนิยามดังกล่าว บทเรียนสำเร็จรูป
คือเครื่องมือหรือนวัตกรรมทางการศึกษาที่ใช้จัดกระบวนการเรียนรู้
โดยมีการออกแบบบทเรียนไว้ล่วงหน้า สามารถให้ผู้ศึกษารับรู้ประสบการณ์ จากการเรียนรู้ด้วยตนเอ
ส่วนประกอบของบทเรียนสำเร็จรูป
ประกอบด้วย
1.
คำชี้แจง/คำแนะนำในการศึกษาด้วยบทเรียนฉบับนั้น
2.
แนวคิด
3.
วัตถุประสงค์ที่ต้องการให้เกิดจากการศึกษาบทเรียนสำเร็จรูป
4.
เนื้อหาเรียงลำดับจากง่ายไปยาก
5.
แบบฝึกหัด/คำถาม เพื่อทบทวนความเข้าใจในเนื้อหาที่ได้ศึกษา พร้อมเฉลย
6.
แบบทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียน
7.
เฉลยแบบทดสอบ
จุดมุ่งหมายของบทเรียนสำเร็จรูป
1. เพื่อให้ผู้เรียนสามารถประกอบกิจกรรมการเรียนรู้ด้วยตนเองอย่างเต็มความสามารถ
โดยครูคอยให้คำแนะนำช่วยเหลือเมื่อผู้เรียนมีปัญหา
2. เพื่อให้ผู้เรียนได้เรียนรู้ไปตามลำดับขั้น
จากง่ายไปหายาก
3. เพื่อให้ผู้เรียนสามารถประเมินตนเอง
และทราบถึงพัฒนาการในการเรียนรู้ของตนเอง
4. เพื่อให้ผู้เรียนเกิดความภาคภูมิใจ
เมื่อประสบความสำเร็จในการเรียนรู้
หลักการเรียนรู้ด้วยบทเรียนสำเร็จรูป
1. ผู้เรียนได้ปฏิบัติกิจกรรม
หรือมีส่วนร่วมในการปฏิบัติกิจกรรม
2. ผู้เรียนได้ประเมินตนเอง
และรู้คำตอบได้ทันที
3. มีการเสริมแรงให้ผู้เรียนเกิดความภาคภูมิใจเมื่อสามารถปฏิบัติได้ถูกต้อง
และมีความพยายามที่จะแก้ไขส่วนที่บกพร่อง
4. ผู้เรียนได้เรียนรู้ไปที่ละลำดับ
จากง่ายไปยากตามศักยภาพและความสามารถของ แต่ละคน
ลักษณะของบทเรียนสำเร็จรูป
ลักษณะสำคัญของบทเรียนสำเร็จรูป คือ
การออกแบบการบรรจุเนื้อหาและสาระการเรียนรู้ออกเป็น กรอบ (Frame)
ซึ่งเนื้อหาและสาระการเรียนรู้ดังกล่าวนั้นจะนำมาจัดทำเป็นหน่วยการเรียนรู้ย่อย
ๆ แล้วบรรจุเนื้อหาสาระการเรียนรู้หน่วยย่อย ๆ
ดังกล่าวลงไปในกรอบแต่ละกรอบให้มีความสัมพันธ์และเรียงลำดับเนื้อหาจากง่ายไปยาก กรอบสาระการเรียนรู้ (Frame)
ในแต่ละกรอบของบทเรียนสำเร็จรูปประกอบด้วย
1. การอธิบายเนื้อหา
2. แบบประเมินผลก่อนเรียน
3. เนื้อหาสาระและกิจกรรมการเรียนรู้
4. คำถาม
5. เฉลยคำตอบ
6. แบบประเมินผลหลังเรียน
ชนิดของกรอบในบทเรียนสำเร็จรูป
กรอบสาระการเรียนรู้ในบทเรียนสำเร็จรูปกำหนดไว้
4
ชนิด ดังนี้
1. กรอบตั้งต้น (Set
Frame) เป็นกรอบที่เป็นเสมือนกรอบนำเข้าสู่บทเรียน
ในกรอบนี้จะเป็นข้อมูลการเรียนรู้หลักการ ทฤษฎี และคำถามง่าย ๆ
ที่กำหนดให้ผู้เรียนตอบคำถามได้ถูกต้อง
ทั้งนี้เพื่อเป็นการให้กำลังใจหรือเสริมแรงให้มีความสุขกับการเรียนรู้
2. กรอบฝึกหัด (Practice
Frame) เป็นกรอบที่ให้ผู้เรียนได้มีโอกาสฝึกหัดทำกิจกรรมที่มีเนื้อหาสาระเชื่อมโยงมาจากรอบตั้งต้น
ในกรอบฝึกหัดนี้เป็นกรอบสำหรับการฝึกทักษะเช่น การอ่าน การคิด การวิเคราะห์
และการเขียน ซึ่งเนื้อหาสาระการเรียนรู้จะเพิ่มมากขึ้นกว่ากรอบตั้งต้น
3. กรอบรองกรอบส่งท้าย
(Sub-Terminal Frame) เป็นกรอบการเรียนรู้ก่อนที่จะถึงกรอบการเรียนรู้ สรุป ที่ผู้เรียนได้ผ่านกิจกรรมการเรียนรู้มาตามลำดับ
โดยมีเนื้อหาสาระที่เข้มข้นขึ้นทั้งนี้เพื่อให้ผู้เรียนใกล้จะสรุปองค์ความรู้ที่สมบูรณ์ที่ผ่านกระบวนการเรียนรู้จากบทเรียนสำเร็จรูปได้อย่างชัดเจนถูกต้อง
4. กรอบส่งท้าย (Terminal
Frame) เป็นกรอบสาระการเรียนรู้สรุปสุดท้าย
หรือกรอบจบของบทเรียนสำเร็จรูป เป็นกรอบที่มีเนื้อหาสาระเข้มข้น
และยากกว่ากรอบสาระการเรียนรู้อื่นที่ผ่านมา
อ้างอิง
อัญชลี ธรรมวิธีกุล : https://panchalee.wordpress.com/2009/04/17/programinstructional1
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น